Gatunkiem dominującym w lasach Nadleśnictwa jest sosna. To wokół niej koncentrują się zabiegi ratownicze. Pierwsze niebezpieczeństwo ze strony grzybów czyha na siewki sosnowe już w szkółce. Następnym wrogiem po posadzeniu na uprawie są owady: pędraki, które podgryzają korzenie oraz szeliniaki niszczące części naziemne. Ochrona przed tymi szkodnikami polega na mechanicznym zbieraniu owadów a w ostateczności - na stosowaniu oprysków chemicznych. W starszych uprawach i młodnikach sosnę zaczynają nękać zwójki, skośniki i borecznik rudy.

W pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych dorosłe drzewostany sosnowe atakowane były przez borecznika sosnowca w tak dużym stopniu, że zadecydowano o samolotowym oprysku lasu. Po gradacji borecznika sosnowca aktywność wzmógł borecznik rudy oraz choinek szary. Ponownie zastosowano chemiczny oprysk, tym razem aparaturą naziemną.

W latach 1999 - 2001 prowadzono zwalczanie chrząszczy chrabąszcza majowego. Szkodnik ten spowodował gołożery w uprawach, młodnikach i starszych drzewostanach dębowych. Amatorzy wędkowania mogli w tym czasie znaleźć na przynętę pędraki od jedno- do czteroletnich. Podobna sytuacja powtórzyła się w 2011, 2015, 2019 roku, kiedy to także konieczne było zwalczanie tego szkodnika.

Biologiczną metodą by nie dopuścić do rozmnażania się na dużą skalę szkodników owadzich jest dbałość o ptaki leśne. Corocznie w lesie wywieszane są budki lęgowe by wzbogacić bazę lęgową, a w okresie zimowym  dodatkowo wywieszana jest karma.

Na zdrowotność drzewostanów miały także czynniki abiotyczne: duże opady śniegu powodujące okiść, bardzo silne wiatry pozostawiające w lesie wywroty i złomy, przymrozki i susze. Wszystkie te czynniki spowodowały wzrost aktywności szkodnika, który opanowuje osłabione drzewa - przypłaszczka granatka. To on jest sprawcą coraz większej ilości posuszu.

W ostatnich latach uprawy i młodniki w coraz większym stopniu uszkadzane są przez zwierzynę płową. Zwierzyna zgryza  przede wszystkim pędy młodych drzewek  jak i korę gatunków liściastych, którą z powodzeniem spałuje. By zapobiec tym szkodom w uprawy grodzi się, smaruje repelentami, palikuje lub stosuje się osłonki plastikowe. Zimą podczas ścinki wykłada się drzewa zgryzowe.

Ochrona przeciwpożarowa

Plan ochrony przeciwpożarowej dla Nadleśnictwa Chotyłów został opracowany w oparciu o Instrukcję ochrony przeciwpożarowej obszarów leśnych, zatwierdzone "Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru lasu" przez Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Białej Podlaskiej.

Całość lasów Nadleśnictwa została zakwalifikowana do II kategorii zagrożenia pożarowego na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22.03.2006 roku w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów.

Podział ten został dokonany w oparciu o obowiązującą instrukcję przeciwpożarową, przy czym jako kryteria kwalifikacyjne posłużyły:

 - średnia roczna liczba pożarów w okresie ostatnich 10 lat,

 - siedliskowe typy lasu,

 - średnia wilgotność względna powietrza,

 - średnie zagęszczenie ludności.

Ocena potencjalnego zagrożenia pożarowego obszaru leśnego Nadleśnictwa Chotyłów.

Zagrożeniem pożarowym lasu nazywamy istnienie takich warunków w lesie, w których zachodzi możliwość powstania procesu palenia się substancji leśnej.

Kształtują je następujące czynniki:

- możliwość pojawienia się zarzewia ognia, bodźca energetycznego zdolnego do zainicjowania procesu spalania się materiałów palnych znajdujących się w lesie,

- rodzaj i charakter palnych materiałów znajdujących się w miejscu pojawienia się bodźca energetycznego, ich ilość i rozmieszczenie na powierzchniach leśnych,

- warunki meteorologiczne rzutujące na wilgotność pokrywy gleby i powietrza, a tym samym decydujące o możliwości palenia się lasu.

Wilgotność materiałów palnych jest czynnikiem, który determinuje możliwość ich zapalania się. Wpływa ona również na rozprzestrzenianie się pożarów lasu. Opracowane metody oceny możliwości powstawania pożarów leśnych w zależności od wilgotności ściółki i wilgotności powietrza mają ułatwić prognozowanie możliwości powstania pożarów. Na podstawie wielkości tych parametrów ustala się stopień zagrożenia pożarowego lasu.

Siedliska borowe zajmują 56,9% powierzchni Nadleśnictwa. Siedliska Bśw i BMśw charakteryzują się dobrze rozwiniętą roślinnością runa leśnego ze znacznym udziałem czernicy, brusznicy, traw oraz warstwą podszytów z licznym udziałem kruszyny, dębu, jałowca. W młodszych drzewostanach na siedlisku Bs i częściowo Bśw pokrywę tworzy ścioła. W podszycie sporadycznie występuje brzoza i jałowiec.

Pod względem struktury gatunkowej dominują drzewostany sosnowe zajmujące 72,8% powierzchni. Drzewostany brzozowe zajmujące 8,5% powierzchni, olszowe – 9,5% oraz dębowe – 8,2%.

Pod względem struktury wiekowej drzewostany I i II klasy wieku (1 - 40 lat) zajmują 33,1% powierzchni, natomiast drzewostany średnich klas wieku (41 - 80 lat) – 49,2% powierzchni Nadleśnictwa.

Czynnikami zwiększającymi zagrożenie pożarowe są:

- występowanie siedlisk borowych (Bs, Bśw, BMśw), głównie w leśnictwach: Dobryń, Kodeń, Połoski, Terespol, Wólka Dobryńska, Zabłocie,

- szlaki komunikacyjne drogowe i kolejowe przebiegające przez kompleksy leśne,

- wypalanie suchych traw przez miejscową ludność,

Z analizy danych 10-ciu lat minionego okresu gospodarczego wynika, że na terenie Nadleśnictwa Chotyłów powstało 42 pożary. Przeciętna wielkość pożaru w skali ubiegłego 10-lecia – 0,35 ha.

Ocena sezonowości występowania zagrożenia pożarowego.

Stopień zapalności dna lasu zależy od składu runa, wilgotności nagromadzonej leżaniny i ściółki oraz rozkładu pogody w roku (głównie opadów atmosferycznych).

Okres zwiększonej palności przypada na wczesną wiosnę po zejściu pokrywy śnieżnej, kiedy to występują duże ilości wysuszonych traw, krzewinek, opadłe listowie. Drugi okres o zwiększonej palności występuje w okresie długotrwałej suszy. Lokalnie duże zagrożenie może występować w sezonie letnim i jesiennym, kiedy występuje zwiększona penetracja lasów przez ludność zbierającą owoce runa leśnego.

Środki służące do zwalczania i zapobiegania powstawaniu pożarów.

Możliwość powstania pożaru w każdej porze roku, między innymi z uwagi na ciągłą obecność ludzi w lesie, powoduje potrzebę przygotowania się odpowiedzialnych instytucji i służb do jak najszybszego gaszenia pożarów lasu. W systemie działań przygotowujących do szybkiego gaszenia pożarów podstawowe znaczenie ma istnienie sieci obserwacyjno – alarmowej, którą stanowią patrole przeciwpożarowe, punkty alarmowe – dyspozycyjne.

W ramach Nadleśnictwa, system alarmowania i powiadamiania o powstałych pożarach opiera się na:

1) Obserwacji terenów leśnych za pomocą kamer telewizji przemysłowej, znajdujących się na wieżach pożarowych przy siedzibie Nadleśnictwa w miejscowości Chotyłów, w oddz.175 oraz w leśnictwie Zabłocie, w oddz. 370. Wieże te swoim zasięgiem obejmują przeważającą część Nadleśnictwa.

2) Na dyżurach w punkcie alarmowo – dyspozycyjnym, powiadamianiu telefoniczne lub poprzez radiotelefon o zaistniałych pożarach.

3) W okresach silnych zagrożeń pożarowych, tereny leśne poza zasięgami wież ppoż. patrolowane są przez powoływane zarządzeniem Nadleśniczego patrole naziemne, wyposażone w środki łączności oraz podręczny sprzęt przeciwpożarowy.

4) W wyjątkowo suchych okresach, lasy Nadleśnictwa patrolowane są przez samoloty będące w dyspozycji RDLP w Lublinie.

Jednym ze środków zapobiegających powstawaniu i rozprzestrzenianiu pożarów są pasy przeciwpożarowe.

Na Nadleśnictwie ciąży obowiązek urządzania i utrzymywania w drzewostanach do 30 lat, położonych przy drogach publicznych, pasów przeciwpożarowych typu A tj. pas gruntu o szerokości 30 m, przyległy do granicy pasa drogowego albo obiektu, pozbawiony martwych drzew, leżących gałęzi i nie okrzesanych ściętych lub powalonych drzew oraz podszytu i podrostu gatunków iglastych z wyjątkiem jodły.
Na właścicielach linii kolejowych spoczywa obowiązek urządzania i utrzymywania wzdłuż linii kolejowych pasów przeciwpożarowych typu BK, tj. bruzda o szerokości co najmniej 4 m, usytuowana w odległości od 2 m do 5 m od dolnej krawędzi nasypu lub górnej krawędzi przekopu linii kolejowej, a w razie występowania rowów bocznych – od zewnętrznej krawędzi tych rowów.

Środki łączności Służby Leśnej.

Łączność w Nadleśnictwie wśród pracowników Służby Leśnej jest dobra. Opiera się na sieci telefonów stacjonarnych, komórkowych i radiotelefonach.

Sprzęt przeciwpożarowy.

Nadleśnictwo zlokalizowało i urządziło bazę sprzętu ppoż. przy siedzibie Nadleśnictwa oraz w leśnictwach punkty podręcznego sprzętu ppoż. Ponadto Nadleśnictwo posiada lekki samochód przeciwpożarowy ze zbiornikiem wody o pojemności 400 l.

Przyczyny powstawania pożarów.

Pożary lasu są przede wszystkim następstwem bezpośredniego, nieostrożnego obchodzenia się z ogniem przez ludzi lub też wynikiem nieodpowiedniej eksploatacji maszyn i urządzeń. Podstawowym działaniem zapobiegającym pożarom powinno być oddziaływanie wychowawcze na społeczeństwo. W warunkach dostępności lasów dla całego społeczeństwa, jest to zadanie ważne, ale bardzo utrudnione. Nadleśnictwo prowadzi działalność propagandową wśród młodzieży szkolnej i miejscowej ludności (kalendarze i plany lekcji o tematyce przeciwpożarowej, pogadanki, wywiady w lokalnych mediach). Działaniami uświadamiającymi nie da się niestety objąć wszystkich osób przebywających w lesie. Stąd też konieczne jest takie prowadzenie gospodarki leśnej, by zwiększyć biologiczną odporność drzewostanów na powstanie i rozwój pożarów leśnych. Podstawowe znaczenie będą miały:

- działania i czynności zmniejszające ilość materiałów łatwo zapalnych w lesie, ważny przy tym jest termin i czas realizowania zadań ochronnych i hodowlanych,

- działania utrudniające rozwój pożarów, hamujące szybkość ich rozprzestrzeniania się, a nawet mogące całkowicie wstrzymać ich rozwój, zwłaszcza tych o mniejszej intensywności.

Zmniejszenie ilości materiałów palnych w lesie należy osiągnąć poprzez:

 - wykaszanie traw, ich zaorywanie,

 - usuwanie gałęzi, chrustu, odpadów poeksploatacyjnych i innych materiałów palnych na odległość nie mniejszą niż 30 m od toru kolejowego, dróg publicznych.

W działaniach utrudniających rozwój pożarów należy wykonać:

 - wprowadzenie domieszek drzew i krzewów liściastych, zwłaszcza wzdłuż dróg, szlaków kolejowych, na obrzeżach upraw zakładanych na siedliskach Bśw i BMśw,
Szybkie wykrycie pożaru i zaalarmowanie o jego powstaniu jednostek ratowniczych stanowi w dużej mierze o szybkim rozpoczęciu działań gaśniczych.

Dostępność terenów leśnych.

Skuteczność działań gaśniczych warunkuje także stan dróg. Dostępność terenów leśnych ocenia się jako średnią. Sieć dróg dostępnych dla pojazdów bojowych w każdych warunkach atmosferycznych stanowią drogi o nawierzchni ulepszonej poprzez położenie warstwy żwirowej lub bitumicznej - są to najczęściej drogi publiczne. Umożliwiają one dojazd do lub w pobliże wszystkich kompleksów. Drogi te spełniają parametry techniczno - eksploatacyjne, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Uzupełnieniem tych dróg stanowi sieć dróg leśnych tzw. dojazdy pożarowe o nawierzchni utwardzonej i gruntowej, częściowo profilowanych, na których jednak ruch samochodowy może być utrudniony przy złych warunkach atmosferycznych. W warunkach Nadleśnictwa Chotyłów wyznaczone jest 19 takich dróg. Drogi te w większości wymagają remontów i modernizacji w celu zapewnienia ciągłego dostępu do kompleksów leśnych.

Zaopatrzenie wodne.

Zaopatrzenie wodne ocenia się jako dobre. Opiera się ono na zbiornikach przeciwpożarowych, punktach czerpania wody, sieciach wodociągowych w okolicznych miejscowościach.

Zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej obszarów leśnych dla Nadleśnictwa Chotyłów. W celu utrzymania na istniejącym poziomie stanu ochrony przeciwpożarowej obszarów leśnych lub jego podwyższenia należy:

- utrzymywać w stanie sprawności technicznej sprzęt przeciwpożarowy,

- ustalić zakres współpracy i współdziałania z komendami powiatowymi PSP i OSP oraz urzędami gmin,

- aktualizować co roku plan ochrony przeciwpożarowej "Sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru",

- utrzymywać infrastrukturę zabezpieczenia przeciwpożarowego tj. bazy sprzętu, środki łączności, dojazdy pożarowe, punkty czerpania wody, środki transportu itp. w stanie gotowości do akcji gaśniczej,

 - utrzymywać łączność ze wszystkimi jednostkami straży pożarnej i leśnictwami, szczególnie w okresach wzmożonej palności lasu,

 - utrzymywać przy drogach publicznych w stanie uporządkowanym wszystkie istniejące pasy przeciwpożarowe typu A,

- w rejonach o dużym natężeniu ruchu, należy umieszczać stosowne tablice informacyjne i ostrzegawcze,
 - dbać o stan dróg leśnych, celem szybkiego dotarcia do ewentualnych ognisk pożarów,
 - wśród ludności miejscowej nadal prowadzić akcję uświadamiającą o sposobie zwalczania pożarów leśnych, o zasadach posługiwania się ogniem w pobliżu lasów, a także o skutkach wypalania słomy na ścierniskach i suchych traw.

Integralną częścią planu jest mapa ochrony przeciwpożarowej w skali 1: 50 000 z naniesionymi istniejącymi i projektowanymi obiektami i urządzeniami przeciwpożarowymi, siedzibami JRG, OSP oraz mapa potencjalnych zagrożeń pożarowych, na której zaznaczono obszary szczególnie narażone na powstawanie pożarów - drzewostany w wieku do 30 lat na siedliskach borowych.